Dzieje Żydów na Pomorzu Zachodnim w XIX i XX w. i ich sąsiadów ukazano na obszarze ulegającym wielu przemianom tak pod względem wielkości i przynależności administracyjnej, jak i politycznym. Oddany do rąk Czytelników obszerny tom nie rości sobie pretensji do ujęcia całości problematyki. Prezentowane wyniki badań są w pierwszym rzędzie wypadkową aktualnego stanu poszukiwań naukowych, które układają się nader nierównomiernie w pomorzoznawstwie i Landesgeschichte. Niniejsza publikacja spełni pokładane w niej nadzieje, jeśli choć w części wpłynie na stan międzynarodowego dialogu na polu narodowych i regionalnych historiografii, jeśli zachęci — szczególnie młode pokolenie humanistów polskich, żydowskich i niemieckich — do podjęcia nowych wyzwań badawczych i budowania trwałych przyjaźni.