Nowoczesny podręcznik współczesnej ekologii - rozumianej jako program badawczy biologii - w którym nacisk położono na zagadnienia z zakresu ekologii globalnej i biosystemowej, wraz z historią biosfery i biogeochemią, oraz problemy związane z kształtowaniem różnorodności biotycznej. Poruszono także problemy metodologii nauk przyrodniczych i naukowy krytycyzm - jest to szczególnie ważne w obecnym okresie burzliwego rozwoju ekologii, kiedy to formułuje się więcej pytań niż odpowiedzi, utarte poglądy często stają się nieaktualne, a równocześnie praktyka ochrony przyrody i ochrony środowiska człowieka oczekują na wiarygodne wyniki badań naukowych. Nowatorskie podejście polega na wyjaśnianiu, jak zjawiska obserwowane na poziomie ekosystemów, populacji i poszczególnych organizmów wynikają z wielkoskalowych procesów, przebiegających od miliardów lat w całej biosferze, na skutek działania praw termodynamiki i doboru naturalnego. Autor przedstawił też ekologię w odmienny, niż inni autorzy, sposób - swój wywód rozpoczął od biosfery, a zakończył na osobniku. Nowe, poprawione i unowocześnione wydanie, uzupełniono m.in. o rozdział dotyczący metapopulacji oraz słownik najważniejszych pojęć ekologicznych.