Zamieszczone w tomie źródła dotyczą krótkiego, ale bogatego w wydarzenia okresu wyzwalania ziem polskich spod okupacji niemieckiej, kształtowania się granic i migracji powojennych, odbudowy kraju ze zniszczeń wojennych i zagospodarowywania ziem odzyskanych, życia politycznego i walki politycznej, kształtowania się nowego ustroju politycznego, tzw. demokracji ludowej, polityki zagranicznej Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, stosunków wewnętrznych i wprowadzania nowych zasad polityki gospodarczej państwa.