O to, kim są Czesi, spierało się i nadal spiera wielu historyków, filozofów, polityków. Spór o nowoczesną czeskość poprzedzają polemiki towarzyszące narodzinom i procesowi dojrzewania tożsamości czeskiej. Ich dokumentem są tzw. apologie języka ojczystego, które w czeskiej tradycji piśmienniczej obecne są od wieków i które zwyczajowo nazywa się „obronami” języka ojczystego. Niniejsze studium wyrasta z refleksji nad źródłami czeskości, a przedmiotem rozważań jest obraz czeskiej tożsamości narodowej odzwierciedlony właśnie w czeskich apologiach językowych.