Czy obiekty matematyczne tworzy się, czy odkrywa? Czy istnieją one w platońskim polu racjonalności, tworząc matrycę tego, co może się urzeczywistnić? W komputerze zmarłego przedwcześnie Arcybiskupa Józefa Życińskiego znaleziono niemal ukończony tekst książki, będący zapisem wykładów, które w roku akademickim 2006/07 prowadził na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Prezentujemy jej ostateczną wersję, zredagowaną i opatrzoną wstępem Michała Hellera. Gdy po raz pierwszy przejrzałem pliki komputerowe, pomyślałem, że dopiszę swoje uzupełnienia i znowu będziemy mieli wspólną książkę. Ale wyszło inaczej. Wybrałem tylko rolę redaktora, dokonałem niezbędnych retuszy, pozostawiając całość maksymalnie niezmienioną. Józek jest zbyt silną osobowością, by brutalnie wdzierać się w jego tekst. Niech jeszcze raz przemówi swoim niepowtarzalnym stylem. [Michał Heller, fragment Wstępu] „Dokonujący się równolegle rozwój fizyki teoretycznej ukazywał jednocześnie trudną do racjonalnego wyjaśnienia skuteczność matematyki w odkrywaniu nieznanych wcześniej procesów fizycznych występujących w różnych stadiach ewolucji wszechświata. Występujące kilkanaście miliardów lat temu procesy istotne dla obecnych stadiów rozwoju kosmosu dało się zrekonstruować, zmierzyć i wyjaśnić dzięki zastosowaniu nowych technik matematycznych. W badaniach tych często pojawia się motyw: Możemy prowadzić z przyrodą dialog w języku matematyki, ponieważ matematyka stanowi język ojczysty zarówno gatunku ludzkiego, jak i całej przyrody.” [fragment książki]