Punktem wyjścia pracy jest hipoteza głosząca, że współczesna refleksja nad poznaniem ukształtowana jest przede wszystkim przez dwa założenia: Kantowską ideę mówiącą o zależności poznania od pewnych podmiotowych warunków oraz szeroko rozumiany naturalizm, każący poszukiwać źródeł tych warunków w faktach opisywanych przez nauki realne. Ta osobliwa synteza, którą określić można jako naturalizację transcendentalizmu, wyznacza główny paradygmat leżący u podstaw współczesnej epistemologii, odpowiedzialny zarówno za jej sukcesy, jak i powstające w jej ramach trudności, związane przede wszystkim ze sporami wokół realizmu i relatywizmu. W niniejszej książce przedstawione są teoretyczne źródła tego paradygmatu oraz krytyczna rekonstrukcja trzech głównych perspektyw jego realizacji: biologiczno-psychologicznej, antropologicznej oraz lingwistycznej.