Monografia dotyczy teoretycznych i praktycznych aspektów problematyki wnioskowania przez Rzecznika Praw Obywatelskich do Trybunału Konstytucyjnego o dokonanie kontroli konstytucyjności norm prawnych. Autorka próbuje udzielić odpowiedzi na trzy zasadnicze pytania: - jaka jest rola RPO w utrwalaniu i wyjaśnianiu konstytucyjnych zasad prawa w systemie ochrony wolności i praw jednostki w Polsce; - jaka jest skuteczność działań RPO w zakresie ochrony wolności i praw człowieka, również poprzez wskazanie konkretnych danych liczbowych; - jaki jest udział RPO w odkodowaniu treści zasady demokratycznego państwa prawnego, zasad przewodnich oraz wybranych wolności, praw i obowiązków jednostki. W publikacji wskazano również efekty aktywności Rzecznika w dwóch obszarach, tj. jako konsekwencje w zakresie zasad prawidłowego tworzenia systemu prawa oraz w sferze skuteczności jego działań w odniesieniu do sytuacji prawnej jednostki. Uświadamia to, jak szerokie są możliwości działania polskiego ombudsmana i jak wiele spraw nie mieści się w jego kompetencjach, dlatego należy je kierować do odpowiednich organów i instytucji, zamiast absorbować nimi RPO.