Trzeci w kolejności tom uznanej już serii Romowie rozwija i dopełnia omawianą wcześniej problematykę, ale czyni to w innym wymiarze i z innej perspektywy. Czytelnik otrzymuje interesujący wgląd w to, co już zrobiono i z jakimi trudnościami spotkała się realizacja tych zadań. Ważnym wymiarem są raporty z badań, w szczególności te, które dotyczą funkcjonowania poznawczo-emocjonalnego dzieci romskich. W polskiej literaturze nie są znane prace zajmujące się psychologią dziecka romskiego. Nowością o istotnym znaczeniu poznawczym, ale i ważnym dla praktyki penitencjarnej jest materiał analizujący układ odniesienia i sposób rozumienia prawa przez środowisko Romów - ich świat norm i wartości ma inne zakorzenienia i tradycje niż tych dominujących w środowisku w którym przyszło im żyć.