Prezentujemy polską edycję (uzupełnioną o najnowsze badania) książki znanego rosyjskiego historyka Nikity Pietrowa, wiceprzewodniczącego Stowarzyszenia „Memoriał”. Książka ukazała się w Moskwie w 2011 r. pod tytułem Oprawcy. Oni spełniali zamówienia Stalina. „Cała ta książka jest tak naprawdę o Stalinie” – pisze autor. Rzeczywiście, chociaż żaden rozdział nie dotyczy wprost generalissimusa, jego osoba jest obecna praktycznie na wszystkich stronach. Z punktu widzenia polskiego czytelnika szczególnie ważne są rozdziały poświęcone zbrodni katyńskiej, gdzie autor po raz pierwszy zamieszcza tak pełną listę zbrodniarzy sowieckich uczestniczących w tym mordzie. Ich nazwiska są w materiałach śledztwa katyńskiego prowadzonego przez prokuraturę wojskową najpierw sowiecką, potem rosyjską w latach 1990–2004. Większość tych dokumentów została jednak utajniona, ale zanim to się stało, część znalazła się w rękach badaczy. Inny rozdział książki, pt. „Mały Katyń”, dotyczy wciąż niewyjaśnionej do końca zbrodni popełnionej w 1945 r. przez NKWD na polskich żołnierzach podziemia i ludności cywilnej (tzw. obława augustowska).