Praca przedstawia obraz polskich uczonych, archiwistów i inteligencji w okresie Polski ludowej, zawarty w doniesieniach tajnego współpracownika Urzędu Bezpieczeństwa, a następnie Służby Bezpieczeństwa PRL, Zygmunta Kolankowskiego, prawnika i archiwisty. Donosy ukazują wewnętrzne życie polskich uczelni, trudno uchwytne w dokumentach o charakterze oficjalnym bądź wspomnieniowym. Publikacja zawiera ponad 200 dokumentów z lat 1950–1976, stanowiących cenne źródło do dziejów PRL. Prace Instytutu Historycznego UW.