Analiza stosunków narodowościowych, religijnych, kulturowych, a także politycznych w krajach Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej, zamieszkanych głównie przez Słowian, pokazuje w perspektywie historycznej ogromne zróżnicowanie ich wzajemnych relacji. Jest to z jednej strony stan spokoju społecznego, wzajemnej kooperacji i współpracy oraz zrozumienia, a z drugiej – czasowego lub permanentnego konfliktu. Dlaczego tak jest? Co powoduje tak odmienne reakcje w świecie słowiańskim? Jak zapobiegać powstającym sporom? W jaki sposób można przekształcić sytuacje konfliktogenne we współdziałanie społeczeństw i wspólnot o odmiennych tradycjach kulturowych? Odpowiedź na tak postawione pytania wymaga uzyskania porównawczej wiedzy na temat inicjatyw na rzecz dialogu podejmowanego w poszczególnych krajach słowiańskich oraz skuteczności tych działań. W zasięgu zainteresowania znalazła się słowiańska Europa Środkowo-Wschodnia i Południowo-Wschodnia. Szczególną uwagę badacze zwrócili na dialog Słowian z narodami niesłowiańskimi (Turkami, Albańczykami, Rumunami, Węgrami i innymi). Analizie poddane zostały nie tylko relacje między narodami słowiańskimi, ale również stosunki Słowian ze spadkobiercami odmiennych kręgów cywilizacyjno-kulturowych. Fragment Przedmowy