Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk oddaje do rąk Czytelnika kolejną część monumentalnej serii Dzieje Sztuki Polskiej. Jest to syntetyczno-dokumentacyjne opracowanie pt. Malarstwo gotyckie w Polsce, równie obszerne, jak poprzedzające go człony serii: Sztuka polska przed-romańska i romańska (1971 r.), Architektura polska XVIIwieku (1980 r.) i Architektura gotycka w Polsce (1995 r.). Zainicjowana w Pracowni Sztuki Średniowiecznej Instytutu, do roku 1985 kierowanej przez docent Teresę Mroczko, książka ta jest urzeczywistnieniem koncepcji zarysowanej w latach 1985-1987 podczas wielu dyskusji grona najlepszych w naszym kraju znawców malarstwa średniowiecznego. Badacze uczestniczący w tych naradach zdawali sobie równocześnie dobrze sprawę z licznych niedostatków, jakie niesie przyjęty przez nich podział publikacji na tradycyjne dyscypliny, malarstwo i rzeźbę, rozbijający niekiedy problematykę zarówno treściową, jak i ściśle artystyczną takich organicznych całości, jak np. późnogotyckie ołtarze szafiaste, w równej mierze dzieła malarstwa i snycerki. Ostateczny plan całości tak pomyślanej książki zaakceptowano w 1987 r., a obowiązki redaktorskie przejęli Adam S. Labuda i Krystyna Secomska.