Prezentowane opracowanie powstało na podstawie rozprawy doktorskiej napisanej pod naukowym kierunkiem prof. dr hab. Henryki Kwiatkowskiej z Uniwersytetu Warszawskiego. Książka składa się z dwóch części: praktycznej (badawczej ) i teoretycznej. Opracowane praktyczne wyniki badań znajdują się w drugiej części książki (rozdziały IV–VII). W rozdziałach IV, V i VI autorka rozpatruje kolejno proporcje mówienia i słuchania przez nauczyciela i ucznia na lekcji, specyfikę słuchania ucznia przez nauczyciela oraz zakres, w jakim pedagodzy są świadomi swojego sposobu porozumiewania się z młodzieżą. Analizy tej dokonuje, porównując obie badane grupy: nauczycielską i uczniowską na podstawie wyników uzyskanych z badań ankietowych. Natomiast rozdział VII w całości jest poświęcony analizie jakościowej nagranych lekcji, gdzie zostały zestawione uzyskane wyniki z danymi z badań ankietowych. W badaniach wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, by poznać opinię nauczycieli na temat ich sposobu mówienia i słuchania uczniów. Zebrane dane porównano z opinią uczniów o komunikacji nauczycieli z młodzieżą na lekcji. Odniesieniem teoretycznym do uzyskanych wyników badań jest pierwsza część książki (rozdziały I, II i III), w której zostaje zarysowana ogólnie problematyka komunikacji werbalnej nauczyciela i ucznia. Autorka podejmuje tu rozważania nad rolą i znaczeniem języka, zastanawia się również nad cechami warunkującymi efektywne mówienie i słuchanie w relacji nauczyciela i ucznia na lekcji.