Zaskoczyła mnie opowieść Pawła. Niby trochę wiedziałem, a jednak nie znałem tego, co najważniejsze w jego życiu. Czyli miłości i śmierci. Bo największa trochę nawet onieśmielająca miłość Pawła do swej tragicznie zmarłej żony jest w zasadzie wszystkim, co buduje Jego świat. A myśleliśmy, że co innego. Więc i sukcesy naukowe i polityczne i udział w ważnych światowych sprawach. No tak, Paweł był bardzo zamknięty. I o tym, dlaczego ta miłość była również tak ważna, bo odbudowywała w nim to, co zniszczyło wojenne i powojenne sieroce dzieciństwo, nie wiedziałem. Ta książka opowiedziała mi, jak czuł się chłopak pozbawiony wymordowanej rodziny, przebijający się samotnie przez młode życie. Ernest Bryll Aż nie wiadomo, jak to powiedzieć – jest to opowieść o takiej miłości, o szczęściu i nieszczęściu, o tak zwanych złych wyrokach losu, że aż się nie chce wierzyć… Autobiograficzna powieść Pawła Bożyka to znacznie więcej niż oparte na oryginalnych wydarzeniach arcydzieło literatury faktu. To opowieść o miłości, chyba romantycznej, a równocześnie trwałej, trwającej ponad pół wieku i to w czasach drapieżnych i gorzkich, w których wielu z nas przestało wierzyć w siłę uczuć. A przecież ta miłość przetrwała nawet śmierć. I trwa, jest, istnieje. Nie tylko pomaga żyć osamotnionemu bohaterowi, lecz nadaje sens jego życiu. Książka rodziła się z goryczy, gniewu, rozpaczy, z poczucia odpowiedzialności, żalu i nadziei. Piękny, konkretny język, szybka aluzja, plastyczne, barwne opisy wydarzeń. Osłaniam dłonią twarz przed wiosennym słońcem. Widzę jasną ulicę Kickiego sprzed lat i tam te dwie sylwetki – blondynki o długich włosach i trzymającego ją pod rękę smukłego chłopca. Od tej książki trudno się oderwać jak i od wspomnień. Dziś już wiem – miłość pozostaje miłością nawet w zderzeniu ze śmiercią. Andrzej Zaniewski, autor międzynarodowego bestsellera Szczur