Autor stara się udowodnić sformułowaną na wstępie swych rozważań tezę o fałszywości aksjomatu, że Sejm Czteroletni uchwalił Konstytucję 3 maja. Przedstawiając na podstawie zachowanych dokumentów okoliczności towarzyszące temu wydarzeniu, jej głównych bohaterów, ich racje i działania, omawia również jego znaczenie dla przyszłych losów Polski.